W samochodzie osobowym, terenowym czy ciężarowym i każdym innym, bardzo ważną rolę odgrywają amortyzatory, których celem jest niwelowanie drgań, jakich nie można ustrzec się podczas jazdy, zwłaszcza na nierównych drogach. Amortyzatory są taką częścią samochodową, która wraz z upływem czasu ulega zużyciu. Co o tym świadczy i jakie czynniki wpływają na eksploatację amortyzatorów?
Amortyzatory w samochodzie
Amortyzatory samochodowe są integralnym elementem mechanizmu podwozia i ich zadaniem jest niwelowanie wszelkiego rodzaju drgań, pochodzących z elementów sprężystych. Amortyzator – jak wskazuje jego nazwa – ma amortyzować i przenosić na swoją konstrukcję wstrząsy, dzięki czemu jazda samochodem staje się bardziej komfortowa, bez względu na jakość nawierzchni drogi, po jakiej porusza się pojazd. Niwelowanie drgań to tylko jedna z ról, jakie odgrywa amortyzator. Do jego zadań zaliczyć należy zwiększenie bezpieczeństwa jazdy oraz zachowacznie właściwej trakcji pojazdu podczas jazdy na wprost czy w trakcie pokonywania zakrętów. Dzięki amortyzatorom możliwe jest utrzymanie lepszej przyczepności kół.
Amortyzator zbudowany jest z cylindra i tłoka, który się w nim porusza. Click To Tweet To on ruchem w dół lub w górę redukuje lub eliminuje drgania elementów sprężynowych, dzięki znajdującemu się w cylindrze olejowi lub olejowi z azotem. Podczas swojej pracy tłok jest poddawany różnym siłom. W momencie odbicia zaczyna on poruszać się ku górze, rośnie ciśnienie oleju znajdującego się nad nim, a ciecz zaczyna płynąć ku dołowi przez kanaliki i zawory, dzięki czemu tłumi drgania. Analogicznie przy poddawaniu tłoka sile ściskania, ciśnienie we wnętrzu cylindra wzrasta, a tłoczysko wsuwa się do komory roboczej i wymusza ruch w dół tłoka. Olej w tym samym czasie przepływa kanałami przez zawory do przestrzeni pojawiającej się nad tłokiem.
Istnieją różne rodzaje amortyzatorów, ale w powszechnie przyjętej klasyfikacji wyróżnia się amortyzatory:
- gazowe,
- hydrauliczne (inaczej cieczowe lub olejowe),
- pneumatyczne (gazowo-olejowe).
W każdym amortyzatorze, nawet tym gazowym znajduje się ciecz, która wykorzystywana musi być do zmniejszania siły tarcia. Click To Tweet Amortyzatory gazowe charakteryzują się większą sztywnością niż olejowe, ale wykazują mniejszą podatność na skrajne warunki atmosferyczne. Gaz jest dobrym medium do niwelowania drgań. Znajduje się on w zbiorniczku wraz z płynem, który oddzielony jest od niego ruchomą przegrodą. W przypadku amortyzatorów gazowych kierowca może je regulować samodzielnie, zgodnie z własnymi potrzebami.
Czynniki wpływające na eksploatację amortyzatorówc
Amortyzatory zużywają się w trakcie jazdy, ale proces ten zajdzie znacznie szybciej, jeśli na co dzień auto porusza się po kiepskiej jakości drogach, pełnych dziur, uskoków i nierówności. Dlatego na przykład pojazdy terenowe muszą mieć solidne amortyzatory, wymieniane średnio co 20 tys. przejechanych kilometrów. Przy podróżowaniu autostradami lub w warunkach miejskich, można pozwolić sobie na wymianę tej części pojazdu nawet po 80 tys. km przejechanych samochodem. Warunki na drodze takie jak śnieg czy deszcz mają znaczenie dla eksploatacji amortyzatorów. Wpływa na nią także styl jazdy kierowcy. Przy agresywnej jeździe i nieomijaniu dziur w drodze, amortyzatory zużyją się szybciej.
Jak rozpoznać uszkodzony amortyzator?
Amortyzatory zużywają się wraz z upływem czasu i intensywną eksploatacją. Dlatego trzeba je wymienić na nowe mniej więcej po przejechaniu 60-80 tys. km przy standardowej jeździe, a jeśli poruszamy się po trudnym terenie – nawet co 20 tys. przejechanych kilometrów. Ten element samochodu sam daje sygnały tego, że należy go wymienić. Wśród objawów sygnalizujących zużycie amortyzatorów wyszczególnia się zwykle:
- wibrujący układ kierowniczy – uciążliwy i mocno odczuwalny, zwłaszcza na dłuższych trasach,
- podskakujące koła – koła odrywają się od jezdni i nie zachowują z nią stałej styczności,
- odbijanie zawieszenia – przy każdej nierówności podłoża,
- brak odporności na boczne podmuchy wiatru – kierowca może odnieść wrażenie, że samochód „znosi” na wietrze w jedną stronę,
- nierówne zużycie opon – ponieważ występuje różny poziom nacisku kół na drogę,
- efekt “nurkowania” podczas hamowania – samochód nurkuje w powietrzu podczas hamowania,
- zła stabilność na zakrętach – pojazd jest niestabilny, co jest szczególnie odczuwalne podczas pokonywania zakrętów,
- wydłużona droga hamowania – nawet o kilka metrów, ponieważ zużyty amortyzator zmniejsza przyczepność kół do nawierzchni,
- obniżony komfort jazdy samochodem – drgania powstające podczas jazdy nie są właściwie tłumione,
- wyciek płynu z amortyzatora – wycieka olej, co jest jednym z najbardziej charakterystycznych objawów zużycia amortyzatora,
- stukanie podczas pokonywania nierówności na drodze – powstaje w wyniku poruszania się zużytego tłoka w cylindrze amortyzatora,
- nadmierne zużywanie się elementów gumowych i metalowych zawieszenia oraz układu kierowniczego.
Jeśli mamy uzasadnione podejrzenia dotyczące wyeksploatowania amortyzatora lub amortyzatorów samochodowych, powinniśmy sprawdzić ich stan – samodzielnie lub zlecić taką czynność w warsztacie. Mocno zużyty amortyzator nie pracuje prawidłowo i zmniejsza komfort oraz bezpieczeństwo jazdy, dlatego trzeba go wymienić na nową część.
Wasze komentarze