Zawieszenie z amortyzatorami hydropneumatycznymi uważane jest za bardziej komfortowe niż tradycyjnie. Jego zwolennicy twierdzą, że instalacja takiego rozwiązania znacznie podnosi komfort jazdy, szczególnie w zakresie tłumienia nierówności terenu. Przeciwnicy wskazują zaś na to, że zawieszenie hydropneumatyczne obniża zwrotność i przyczepność pojazdu. Która ze stron ma rację? Czy amortyzatory hydropneumatyczne wpływają realnie na wygodę prowadzenia pojazdu? Jak właściwie działa tego typu zawieszenie?
Jak działa zawieszenie na amortyzatorach hydropneumatycznych?
Zawieszenie hydropneumatyczne kojarzone jest głównie z marką Citroen. To właśnie w tych autach jako pierwszych zastosowano tego rodzaju układ. Pierwsza z koncepcji hydropneumatyki zakładała usunięcie tradycyjnych elementów zawieszenia – sprężyn, drążków skrętnych, resorów. Zamiast klasycznych komponentów przy każdym kole zastosowano kulę zrobiona z metalu i podzieloną tak, że w jednej jej części znajdował się płyn hydrauliczny, w drugiej zaś – sprzężony gaz, a dokładnie azot. Za przepływ oleju odpowiedzialne było tłoczysko połączone z wahaczem. Każdy ruch koła w górę i w dół wywoływał przepływ czynnika hydraulicznego. Nacisk płynu na gaz roboczy z kolei powodował sprzężenie gazu, a tym samym – wytłumienie wstrząsów koła.
Opisany model funkcjonował przez wiele lat. Z czasem był coraz bardziej udoskonalany i modyfikowany. W nowszych rozwiązaniach zastosowano układ sterujący, za większość funkcji zaczęła odpowiadać elektronika. Obecnie to komputer reguluje poziom ciśnienia w układzie hamulcowym, przemieszczenia drążka stabilizatora i pozostałe parametry.
Budowa zawieszenia hydropneumatycznego
Składowe czynnościowe zawieszenia
Przed omówieniem budowy zawieszenia z amortyzatorami hydropneumatycznymi trudno nie wspomnieć o podziale na dwie czynnościowe składowe tego rodzaju zawieszenia. Pierwszą z nich stanowi część pneumatyczna. Główną funkcję tej składowej stanowi amortyzacja wstrząsów (czyli ich tłumienie). Druga część określana jest jako hydrauliczna – to ona nadaje ostateczny kształt zawieszeniu i decyduje o jego najbardziej widocznej cesze, czyli wysokości. Składowa hydrauliczna obsługuje również takie elementy jak: sprzęgło, wspomaganie kierownicy, sterowanie automatycznej zmiany biegów, a także (co najważniejsze) układ hamulcowy.
Elementy układu hydropneumatycznego
- Specjalny płyn, medium robocze układu. Niegdyś stosowano czerwony płyn hydrauliczny LHS, później zamieniono go na płyn mineralny LHM. Obecnie stosowany jest całkowicie syntetyczny płyn LDS.
- Zbiornik płynu. Istotnym elementem jego wyposażenia jest czujnik poziomu płynu.
- Pompa. Część napędzana w wyniku działania silnika pojazdu lub wyspecjalizowanej jednostki napędowej.
- Reduktor ciśnienia. Zawór, który nastawia się ręcznie. Część odpowiada za utrzymywanie ciśnienia o stałej wartości na wyjściu.
- Zawór bezpieczeństwa z dodatkowo bardzo istotnym elementem – czujnikiem ciśnienia.
- Korektory prześwitu. W każdym układzie znajdują się po dwie te części, z których po jednej przypada na oś.
- Sfery hydropneumatyczne. Najbardziej złożony element zawieszenia. Wypełnione azotem kule posiadają specjalną membranę, której zadaniem jest oddzielanie gazu od płynu hydraulicznego. Liczba kul, w zależności od stopnia zaawansowania systemu, wynosi od 5 do 9. Na każde koło oraz akumulator przypada po jednej kuli.
Układy hydropneumatyczne – na pewno lepsze od tradycyjnych?
Jest wielu zwolenników układów hydropneumatycznych. Trzeba jednak przyznać wprost, że tego typu zawieszenia nie posiadają żadnych nadzwyczajnych cech. Podobnie jak klasyczne sprężyny, te wykorzystywane w układach hydropneumatycznych również mają określoną sztywność i ograniczone parametry. Amortyzatory hydropneumatyczne również nie odbiegają jakościowo od rozwiązań standardowych. Tym bardziej, że o ostatecznym kształcie, wytrzymałości i sprawności zawieszenia decyduje złożony układ części, a nie tylko jeden element.
Wasze komentarze